Chung cư ngoài trung tâm ế khu thương mại

Số lượng dày đặc là một trong những nguyên nhân khiến diện tích nhiều khối đế thương mại chung cư ngoài trung tâm ở Hà Nội và TP HCM bị bỏ trống. 

Theo đơn vị quản lý đầu tư bất động sản JLL, nhu cầu thuê mặt bằng bán lẻ vẫn tăng trưởng ổn định, song các khối đế thương mại chung cư ở khu vực ngoài trung tâm Hà Nôị, TP HCM đang gặp phải tình trạng để trống nhiều, không được phát triển hoặc tỷ lệ lấp đầy thấp. 

Lý do đầu tiên, theo JLL là đa số các chủ đầu tư của dự án chung cư không có kinh nghiệm và chuyên môn trong việc phát triển bất động sản bán lẻ. Do đó, các đơn vị này khó để đưa một mô hình, ý tưởng bán lẻ phù hợp với quy mô, diện tích, đặc điểm của dự án và khu vực lân cận.

Một trong những dự án chung cư có mặt bằng thương mại lớn ở khu vực ngoài trung tâm. Ảnh: Cengroup

Thứ hai, với diện tích sàn trung bình khoảng 10.000 - 15.000 m2, kết cấu kỹ thuật phụ thuộc vào khối chung cư bên trên, rất khó cho các nhà đầu tư có thể tìm và thỏa mãn điều kiện của các đơn vị điều hành bán lẻ, siêu thị. showroom để chuyển nhượng hoặc cho thuê toàn bộ diện tích. 

Và lý do thứ ba, theo JLL, trong một vài khu vực dân cư, số lượng dự án chung cư dày đặc, rất khó để các đơn vị vận hành sẵn có trong khu vực tiếp tục muốn mở thêm địa điểm mới trong phạm vi quá gần. 

Theo đơn vị nghiên cứu, một vài chủ đầu tư đã cố thử chia nhỏ không gian bán lẻ thành những kios từ 15 m2 đến 20 m2 và cho thuê lâu dài thông qua hình thức bán lại cho người mua. Tuy nhiên, mô hình lại gặp nhiều bất cập và khó có thể đạt được thành công như chủ đầu tư mong muốn vì mặt bằng bị chia nhỏ lẻ và được quản lý bởi các tiểu thương khác nhau và không có quy hoạch ngành hàng, hình ảnh, ý tưởng và quản lý chặt chẽ.

"Đơn vị tư vấn khó có thể thương lượng với các chủ kios khác nhau để đưa ra một chiến lược thống nhất. Giải pháp chỉ có thể là có một bên đứng ra mua lại và tạo ra một chiến lược rõ ràng cho tất cả kios, như vậy mới giải được bài toán lấp đầy", bà Bùi Nguyễn Huyền Trang, Giám đốc Thị trường Việt Nam của JLL nhấn mạnh.

Theo bà, có nhiều giải pháp khả thi cho tình hình ứ đọng nguồn cung hiện tại của các khối đế. Chủ đầu tư đừng nên vội kỳ vọng tiền thuê cao, mà hãy chú trọng cung cấp tiện ích cho cư dân.

"Một số trung tâm thương mại sau khi được cải tạo và nâng cấp đã ghi nhận hiệu suất hoạt động cải thiện nhờ vào diện mạo mới cùng với danh mục khách thuê được định vị hiệu quả hơn", bà Trang chia sẻ. 

JLL cũng gợi ý chuyển đổi mục đích sử dụng của khối đế thương mại, tùy theo vị trí mà các chủ đầu tư có thể cải tạo khối đế theo nhu cầu của cư dân hay khu vực xung quanh. Ví dụ, các khối đế trung tâm có thể trở thành không gian văn phòng coworking hay không gian bán lẻ trải nghiệm dành riêng cho việc trưng bày sản phẩm. Bên cạnh đó, sự tăng trưởng mạnh mẽ của các công ty thương mại điện tử và công nghệ thúc đẩy nhu cầu cho các loại bất động sản mới, như trung tâm dữ liệu và điểm giao hàng chặng cuối. Theo bà Trang, nhu cầu này đem đến loạt giải pháp lấp đầy tiềm năng cho các diện tích khối đế xa trung tâm hoặc không phù hợp với ngành bán lẻ truyền thống. 

JLL cho biết, trước năm 2016, các đơn vị điều hành bán lẻ luôn xem xét ưu tiên những thương hiệu bán lẻ lớn như là nguồn khách thuê chủ chốt, làm tăng giá trị cho dự án. Hiện nay, chủ đầu tư đưa lĩnh vực 'phi bán lẻ' (như trung tâm fitness, coworking, giáo dục...) vào chiến lược mới nhờ sự linh hoạt mô hình dịch vụ này trong việc lấp đầy những diện tích ở các tầng cao hơn và có vị trí khuất hơn trong trung tâm. Do đó, theo đơn vị nghiên cứu, đầu tư không gian "phi truyền thống" cho những diện tích bán lẻ trống chính là món đầu tư lâu dài.

"Chúng tôi dự đoán đây sẽ là một trong những xu hướng chính trong mười năm tới, các khối đế thương mại trên toàn thành phố sẽ cần phải định vị lại để duy trì sự hấp dẫn trong lĩnh vực năng động này", đại diện JLL nhận định và cho rằng các chủ đầu tư nếu thất bại trong việc thích ứng với thị trường chắc chắn sẽ dẫn đến tỷ lệ trống cao của các diện tích này. 

Nguyễn Hà