Hoãn tăng thuế chưa phải sự 'đình chiến' của Mỹ - Trung

Thị trường toàn cầu đang hoan nghênh 90 ngày "đình chiến" mà Tổng thống Mỹ - Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình đã thống nhất trong cuộc gặp bên lề Hội nghị G20 hôm qua. Chứng khoán châu Á và châu Âu hôm nay đều đi lên. Giá dầu thô cũng tăng vọt.

Tuy nhiên, giới chuyên gia ngờ vực khả năng trong thời gian ngắn như vậy, hai nước có thể đạt được bất kỳ bước tiến vững chắc nào nhằm xoa dịu hoàn toàn căng thẳng thương mại. "Đây không phải là đình chiến", Steve Okun - cố vấn cấp cao tại McLarty Associates hôm nay cho biết trên CNBC.

Ông nhấn mạnh thuế nhập khẩu mà Mỹ và Trung Quốc áp lên nhau vẫn còn nguyên. Vì thế, 90 ngày ngừng áp thêm thuế chẳng hề phát đi tín hiệu chấm dứt cuộc chiến thương mại.

Tổng thống Mỹ - Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình. Ảnh: AFP

"Hai lãnh đạo nói chuyện với nhau là tín hiệu tốt. Họ đặt ra khoảng thời gian 90 ngày cũng là điều tốt. Nhưng, chúng tôi không thực sự biết điều gì có thể xảy ra trong 90 ngày đó, chiến tranh thương mại vẫn đang tiếp diễn", Okun lý giải.

Trong cuộc gặp cuối tuần trước, Tổng thống Mỹ đã đồng ý không nâng thuế nhập khẩu với 200 tỷ USD hàng Trung Quốc từ 10% lên 25% đầu năm sau như ông từng đe dọa. Tuy nhiên, nếu hai nước không thể đạt một thỏa thuận sau 90 ngày, lời đe dọa này sẽ thành hiện thực.

Antonio Fatas - nhà kinh tế học tại INSEAD cho rằng diễn biến tại Argentina chỉ đơn giản "là sự tiếp nối của chính sách thương mại mà chính quyền ông Trump đang theo đuổi". Tổng thống Mỹ tìm cách "phá vỡ" mọi thứ và sửa chữa lại. Việc này sẽ phần nào "tạo ra tâm lý giải thoát khi mọi thứ quay lại với nhau".

"Thị trường phản ứng tích cực với thông tin này là điều rất dễ hiểu, vì mọi việc có vẻ tốt đẹp hơn so với một tuần trước. Tuy nhiên, phương hướng không rõ chút nào. Chúng ta đang chiến đấu trong cuộc chiến nào vậy? Bạn rất khó nhìn thấy điểm kết thúc khi không biết chiến lược ở đây là gì", Fatas cho biết.

Trên thực tế, một thỏa thuận thương mại có thể giải quyết mọi phàn nàn của Mỹ với Trung Quốc sẽ mất nhiều năm đàm phán, ngân hàng ING nhận định trong một báo cáo hôm qua. Ông Trump thường xuyên công kích Bắc Kinh vì các hoạt động như đánh cắp bản quyền sở hữu trí tuệ, rào cản với các công ty Mỹ muốn hoạt động tại Trung Quốc và thâm hụt thương mại khổng lồ giữa hai quốc gia.

"Thời gian 90 ngày để đưa ra một thỏa thuận chung là rất ngắn. Đặc biệt khi thỏa thuận này còn phải giải quyết các vấn đề nhạy cảm hơn, như sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ trong các liên doanh. Hầu hết thỏa thuận thương mại song phương diện rộng đều mất nhiều năm đàm phán", ING nhận định.

Ngoài thời hạn ngắn, còn nhiều lý do khác khiến cuộc chiến thuế Mỹ - Trung Quốc vẫn có thể leo thang, theo hãng tư vấn rủi ro chính trị Eurasia Group. "Trump có thể mất nhiệt huyết đàm phán thỏa thuận nếu gặp phải chỉ trích trong nước vì thỏa thuận yếu, hoặc ông ấy bớt lo ngại việc thị trường Mỹ đi xuống", Eurasia Group cảnh báo.

Và kể cả nếu Mỹ và Trung Quốc có thể tìm ra một nền tảng chung trong 90 ngày đó, chẳng có gì đảm bảo căng thẳng sẽ dịu bớt, Taimur Baig - kinh tế trưởng tại ngân hàng DBS nhận định. Ông lấy ví dụ về hiệp định thương mại giữa Mỹ - Mexico và Canada gần đây. "Cả ba nước đã tìm thấy điểm chung rồi. Nhưng điều này dẫn đến đâu? Vẫn có cả tá loại thuế nhập khẩu áp lên thép và nhiều hàng hóa khác. Chúng không biến mất chỉ bởi vì các nước ký hiệp thương mại mới đâu", ông cho biết.

Hà Thu (theo CNBC/Bloomberg)