Đề xuất chỉ phạt cảnh cáo sau vụ 'đổi 100 USD phạt 90 triệu đồng'

Ngân hàng Nhà nước vừa công bố dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 96 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Trong đó, Ngân hàng Nhà nước đã có những điều chỉnh liên quan, theo hướng hạn chế mức độ xử phạt nặng khi xem xét tính chất nghiêm trọng hay không của hành vi vi phạm.

Nhà quản lý cho biết, sau gần bốn năm áp dụng Nghị định 96 đã phát hiện một số quy định về mức phạt không còn phù hợp với tính chất và hậu quả của hành vi vi phạm, đặc biệt là trong trường hợp đối tượng vi phạm là cá nhân.

Mua bán ngoại tệ giữa các cá nhân được nhận định là hành vi không nghiêm trọng.

Ví dụ, quy định phạt tiền từ 80 triệu đến 100 triệu đồng khi mua, bán ngoại tệ tại tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ; phạt tiền 200-250 triệu đồng khi vi phạm giao dịch, báo giá, định giá, ghi giá trong hợp đồng, thỏa thuận, niêm yết, quảng cáo giá hàng hóa, dịch vụ, quyền sử dụng đất bằng ngoại tệ không đúng quy định của pháp luật; phạt tiền từ 30 triệu đến 60 triệu đồng với hành vi vi phạm mua, bán vàng miếng tại tổ chức tín dụng hoặc doanh nghiệp không có giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng...

Điển hình là hồi cuối tháng 10, UBND TP Cần Thơ ra quyết định xử phạt hành chính 90 triệu đồng với ông Nguyễn Cà Rê (38 tuổi, ở phường An Hòa, quận Ninh Kiều) vì đã đổi 100 USD tại một tiệm vàng. Ông Rê, đồng thời, cũng bị tịch thu gần 2,3 triệu đồng đã đổi được. Sự việc ngay lập tức nhận được sự phản ứng của dư luận khi nhiều ý kiến cho rằng mức phạt tiền này quá nặng và không "thuận tình". 

Từ những thực tế trên, Ngân hàng Nhà nước cho rằng, để khắc phục một số hạn chế, góp phần thực thi nghiêm quy định pháp luật trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, việc ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 96 là rất cần thiết.

Theo đó, dự thảo đã bổ sung hình thức xử phạt cảnh cáo với một số hành vi vi phạm hành chính không nghiêm trọng.Cơ quan chức năng sẽ không tịch thu mà chỉ phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 10 triệu đến 20 triệu đồng với một trong các hành vi vi phạm sau: mua, bán ngoại tệ giữa cá nhân với nhau; mua, bán ngoại tệ với tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ.

Hình thức cảnh cáo được áp dụng với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính nhỏ, lần đầu, có tình tiết giảm nhẹ. Cảnh cáo được quyết định bằng văn bản thường chỉ áp dụng chủ yếu để răn đe, giáo dục người dân tôn trọng, có ý thức thực thi pháp luật.

Trong khi đó, theo quy định hiện hành, mức phạt với hành vi vi phạm đang lên tới 80-100 triệu đồng bất kể mệnh giá quy đổi ngoại tệ. Đi kèm với mức phạt này, người vi phạm còn bị tịch thu tang vật ngoại tệ và tiền đồng.

Dự thảo này được đưa ra một tháng sau lời cam kết của Thống đốc Lê Minh Hưng bên hành lang Quốc hội về việc sẽ nhanh chóng có hướng trình Chính phủ sửa đổi để khắc phục những việc bất hợp lý trong thực tế triển khai.

Lệ Chi